KALAU Tun Mustapha Datu Harun masih hidup, pasti beliau menyaksikan bagaimana Anwar Ibrahim diaibkan, kerana tingahlaku mantan TPM itu, yang senantiasa tidak setiakawan dan suka menikam belakang.
Tun juga pasti amat gembira menyaksikan bahawa kaum bumiputera islam menjadi Ketua Menteri dan bumiputera bersatu.
Ada pemimpin yang rapat dengan Allahyarham berkata, bahawa semasa Pemimpin Kemedekaan Sabah itu sedang di rawat di Subang Jaya Medical Centre (SJMC) dan pada masa itu, mantan Ketua Menteri/Gabenor Sabah itu masih berjawatan Menteri Halehwal Sabah, berkata.. muslihat Anwar sungguh licik, sehingga persahabatan beliau dengan Datuk Sakaran Dandai (kini Tun) pecah.
Keinginan Tun Mustapha agar bumiputera islam menjadi Ketua Menteri dan bumiputera bersatu, pada masa beliau ungkapkan, sukar dipercaya menjadi kenyataan, kerana pada masa itu, ternampak tiada peluang dalam sistem pilihanraya, atas sebab kekuatan Parti Bersatu Sabah sungguh kuat.
Benarlah kata-kata ahli-ahli politik, apabila Tun Mustapha berpolitik, terasa lagi embusan angin lembut, berbanding politik pemimpin ulung Sabah itu.
Tiada yang dapat meramal dan tiada yang mempunyai jawapan tepat, tiba-tiba Tun Mustapha masuk PBS, parti yang ditentangnya sekian lama.
Tun Mustapha adalah figura pemimpin islam. Tiada yang dapat meramal, mengapa beliau masuk PBS yang berlatarbelakang parti yang condong kepada agama lain.
Tindakan Tun Mustapha masuk PBS diikuti dengan tingkah laku, bahawa beliau bukan lagi pemimpin islam seperti mana yang melekat pada dirinya. Akibatnya orang islam menjauhinya yang turut juga menjauhi parti yang disertainya.
Di lain pihak, Pairin sebagai Persiden PBS dan pemimpin bukan islam, dilihat oleh penyokong-penyokong fanatiknya sudah berubah daripada perjuangan asal, akibatnya juga ramai penyokong beliau mejauhi beliau dan mencari bahtera baru.
Tindakan Tun Mustapha dan Datuk Pairin (kini Tan Sri) bergabung memberi laluan kepada Umno menyatukan kaum bumiputera, dan puncaknya berlaku pada tahun 1994, apabila Bumiputera Islam dilantik sebagai Ketua Menteri dan seterusnya kaum bumiputera menjadi pemimpin dominan sehingga ke hari ini.
Bumiputera tidak lagi bergantung kepada kaum kingmaker, kerana bumiputera boleh membentuk kerajaan sendiri tanpa campurtangan kaum lain. Berpunca daripada perancangan Tun Mustapha itulah, bumiputera kini merupakan pemerintah yang sukar diganti lagi.
