Timbalan Presiden PBS yang juga MP Kota Marudu membuat kenyataan bahawa parti PBS akan meneruskan Gabungan Bersatu Sabah (GBS) tanpa Umno.
Beliau mengatas nama "dapatan" atau "maklum balas" akar umbi, bahawa jika gabungan itu disertai Umno, maka tidak akan pergi jauh.
Melihat kepada kenyataan itu, memang tersirat, bahawa PBS tidak minat dengan penyertaan parti yang pernah menjadi tunjang kerajaan Bn sejak tahun 1994 sehinggalah pada PRU-14.
Sejauh mana kebenaran kenyataan Maximus itu?
Penulis yakin kemyataan Maximus itu ada hubungkait rekod lama antara PBS dan Umno, kerana kehadiran Umno lah yang menyumbang kepada tumbangnya parti itu pada tahun 1994.
"Feud" lama itu dipendamkan pada tahun 2002 sehingga pada 9 Mei, 2018. Seperti yang kita ketahui PBS meninggalkan BN selepas PRU 14.
Menurut hemat penulis pula, PBS tidak akan pergi jauh, tanpa kerjasama dengan Umno. Kenapa? Umno merupakan parti yang masih mendapat sokongan kaum bumiputera islam, sesuai dengan "roh" Usno dan Tun Mustapha.
Fakta yang tidak boleh dipersoalkan adalah keputusan PRU-14, daripada 60 kawasan Dun, PBS hanya ada tiga calon termasuk dalam rangking 60 dari segi jumlah undi calon , walaupun menang 6 kerusi, berbanding UPKO yang menempatkan 6 calon walaupun hanya menang 5 kerusi Dun.
Jika dilihat calon popular bagi kelompok 20 ke atas, tiada calon PBS yang tersenarai berbanding UPKO 2. Kelompok 20 ke atas dikuasai DAP-5, PWS-6, Umno-5, dan PKR-2. Untuk rangking 1-31 pula, PWS- 11, Umno-8, DAP-6, Upko-3 PKR-2 sementara PBS-1.
Berasaskan persempadanan Dun Sabah, daripada 60 Dun, 20 adalah kawasan KDM. Ertinya, mana-mana parti berasaskan KDM bersaing merebut kawasan tersebut. Keputusan PRU-14, dimenangi parti-parti seperti berikut:- PBS-6, UPKO-5, STAR-2, PBRS-1, Umno-2 PKR-1, PWS-3. (Nota Umno dan PWS turut menang kerana dua parti itu menerima keahlian daripada KDM juga).
Bagi kawasan cina pula, DAP-6, PKR-1, PWS-3, kosong bagi PBS.
Bagi Kawasan Bumiputera islam, Umno-15 dan PWS-15.
Melihat kepada keputusan PRU-14, kenyataan Maximus, bahawa Umno Sabah tidak akan memberi sumbangan kepada gabungan, hanya bersifat andaian, kerana fakta menolaknya.
Keputusan PRU-14, parti-parti yang bersama Umno, PBS, UPKO, PBRS gagal mendapat sebarang kerusi kawasan cina, kerana parti yang diwakili kaum itu semuanya kalah.
Jika Maximus membuat kenyataan, bahawa selagi Umno, PBS dan STAR tidak mendapat sokongan parti yang diwakili kaum cina, maka parti-parti itu tidak akan pergi juah, maka penulis akur dengan kenyataan itu.
Penulis sangat yakin, apapun strategi atau cara parti-parti yang berasaskan bumiputera mencatur politik Sabah, tanpa penyertaan kaum cina, parti-parti itu sukar untuk menang dalam pilihanraya.
Rekod politik Sabah menunjukkan, setiap parti yang ditolak kaum cina tidak pernah menang dalam , pilihanraya, walaupun di atas kertas kawasan bumiputera boleh membentuk kerajaan tanpa penyertaan kaum cina.
Bukti itu terlihat pada PRU-14, apabila Bn ditolak kaum cina, terbukti hanya menang 29 kerusi, kurang 2 kerusi untuk majoriti mudah. Demikian juga sebaliknya, parti yang disokong kaum cina, tetapi tidak mendapat sokongan penuh daripada kaum bumiputera, maka hanya menang 29 kerusi, juga dalam kedudukan yang sama dengan Bn, kurang 2 kerusi untuk membentuk kerajaan dengan majoriti mudah.
Menggunakan HIPOTISA bahawa parti-parti berasaskan bumiputera bergerak sebagai satu pasukan, namun pengundi pula tidak akan memberi sokongan, kerana terbukti sejak dahulu.
Bagi pendapat penulis, apapun cara Gabungan Bersatu Sabah bertindak, tidak akan boleh menang pilihanraya tanpa penyertaan parti cina yang disokong kaum itu, apatah lagi gabungan itu tanpa Umno Sabah. Demikian juga sebaliknya, jika Umno Sabah bergerak bersendirian tidak akan juga pergi jauh, paling-paling mencontohi keupayaan parti Usno semasa menjadi pembangkang kepada parti Berjaya dan PBS.
Melihat kepada senario politik Sabah, perkara pokok yang diutamakan, jika mahu menang pilihanraya ada bekerjasama, dan pada masa yang sama membentuk kerjasama dengan parti kaum cina. Parti kaum cina itu, perlulah baru ditubuhkan. Fikir-Fikirkan.